بررسی تاثیر گردشگری بر محیط زیست: مطالعه موردی کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا

به دلیل اهمیت نقش محیط¬زیست در رشد و توسعه¬ی اقتصادی و هم¬چنین با توجه به رابطه¬ی محیط¬زیست با توسعه¬ی پایدار، در سال¬های اخیر موضوعات زیست¬محیطی و مسایل اقتصادی مورد توجه بسیاری از اقتصاددانان قرارگرفته است. تلاش کشورها در دست¬یابی به رشد اقتصادی بالا و عدم توجه کافی به مسایل زیست¬محیطی موجب شده تا محیط¬زیست با مشکلات جدی روبرو شود. از این¬رو، کیفیت محیط¬¬زیست در فرآیند توسعه¬ی پایدار نقش و جایگاه اساسی دارد.گردشگری یکی از مهم¬ترین و پردرآمدترین فعالیت¬های اقتصادی است که نقش قابل توجهی در تامین درآمدهای ارزی و رشد اقتصادی کشورها دارد. توسعه¬ی گردشگری به گونه¬ای که با محیط¬زیست سازگار باشد و به افت کیفیت آن نیانجامد، عامل اساسی در دست¬یابی به توسعه پایدار محسوب می¬شود. به دلیل اهمیت محیط¬زیست، بخش قابل توجهی از ادبیات علوم اقتصادی به بررسی عوامل موثر بر آن اختصاص یافته است. در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر گردشگری بر محیط¬زیست کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا طی سال¬های 2000-2009 با استفاده از روش داده¬های تابلویی پرداخته شده است. در این پژوهش از سرانه انتشار گاز دی¬اکسید کربن به عنوان شاخص آلودگی محیط¬زیست استفاده شده است. نتایج تجربی به دست آمده از برآورد الگو به روش اثرات تصادفی نشان می¬دهد که گردشگری تاثیر منفی و معنادار بر آلودگی محیط¬زیست دارد. براساس یافته¬های حاصل از پژوهش یک درصد افزایش در سرانه دریافتی¬های گردشگری، سرانه انتشارگاز دی¬اکسیدکربن را به میزان 02/0 درصد کاهش می¬دهد. توسعه¬ی گردشگری با توجه به اهمیت توسعه¬ی پایدار و اقتصاد سبز، پیشنهاد اصلی پژوهش حاضر را تشکیل می¬دهد.